Mini kurs języka rosyjskiego
1. Alfabet rosyjski-cyrylica
Alfabet rosyjski-cyrylica, zawiera litery różne od alfabetu łacińskiego. Są to 33 litery, oznaczające sześć samogłosek (а, и, о, у, э, ы), cztery samogłoski „jotowane” (я, е, ё, ю), dwa znaki nie oznaczające żadnego dźwięku (ъ, ь) oraz 20 spółgłosek.
Do nauki alfabetu polecam wierszyk „Алфавит”
2. Akcent w języku rosyjskim
W języku rosyjskim akcent, w odróżnieniu od języka polskiego, jest ruchomy, tzn. może padać na różne sylaby w wyrazie. Jego miejsce może zmieniać znaczenie wyrazów o identycznym zapisie. Sylabę z samogłoską akcentowaną wymawiamy dłużej i mocniej. Akcent oznaczany jest ukośną kreską nad sylabą akcentowaną. W naszym kursie sylaby akcentowane będą wyróżniane poprzez podkreślenie. W wyrazach jednosylabowych nie oznacza się akcentu.
Sylaba, zawierająca literę ё, jest zawsze akcentowana.
3. Wymowa spółgłosek i samogłosek
W języku rosyjskim rozróżniamy spółgłoski :
zawsze twarde (ж, ш, ц);
i spółgłoski zawsze miękkie (ч, щ).
Spółgłoski ж, ш, ц wymawiamy zawsze twardo, ale piszemy po nich zwykle litery е, ё, и, np.: жест (żest), живой (żyvoj), жёлтый (żołtyj), шесть (szest’), широкий (szyrokij), шёл (szoł),оценка (acenka), цирк (cyrk).
Spółgłoski ч, щ należy wymawiać miękko, np.: частный (ćasnyj), чужой (ćużoj), щука (śśuka).
Wymowa grup spółgłoskowych:
- жч, зч, сч wymawiamy jak [śś].
Przykłady:
мужчина [muśsina];
грузчик [gruśsik];
счастье[śsiast’je].
- тч wymawiamy jak [ćć];
np. лётчик [l’oćcik].
- тс wymawiamy jak [c];
np. детский [d’eckij].
- дц, тьс wymawiamy jak [cc]
np. двадцать [dwaccat’];
мыться [mycca].
W wymowie grup spółgłoskowych вств, здн, стл, стн jednej spółgłoski nie wymawiamy, np.:
- здравствуйте [zdrastvujt’e];
- праздник [praznik];
- счастливый [sćaslivyj];
- честный [ćesnyj].
W wyrazach: кого, его, у него, сегодня spółgłoskę г wymawiamy jak [w].
W wyrazach что, чтобы spółgłoskę ч wymawiamy jak [sz]: [szto, sztoby].
Spółgłoskę в w grupach кв, св, тв, цв wymawiamy zawsze dźwięcznie, np.:
- Москва [maskva];
- свет [sv’et];
- твой [tvoj];
- цветной [cv’etnoj].
Znak miękki ь:
Znak miękki ь w języku rosyjskim – obok funkcji oznaczania miękkości spółgłosek – pełni również funkcję rozdzielającą, tzn. oddziela w wymowie spółgłoskę od następującej po niej samogłoski jotowanej – я, е, ё, ю, np.:
- семья [s’emja];
- пьёт [pjot];
- компьютер [kampjut’er];
- воскресенье [waskr’es’enje].
Znak twardy ъ
Znak twardy ъ rozdzielający to litera nie oznaczająca żadnego dźwięku. Pełni ona funkcję rozdzielającą, tzn. oddziela w wymowie spółgłoskę od następującej po niej samogłoski jotowanej.
ъ piszemy zawsze po przedrostkach zakończonych na spółgłoskę przed tematem rozpoczynającym się od samogłosek jotowanych я, е, ё, ю np.:
- подъехать [padjehat’];
- объяснить [abjasnit’];
- въехать [vjehat’].
Wymowa samogłosek o i a
W języku rosyjskim istnieje różnica między wymową samogłosek akcentowanych i nieakcentowanych.
Samogłoski akcentowane wymawia się dłużej i wyraźniej, a nieakcentowane krócej i mniej wyraźnie (zachodzi tutaj zjawisko redukcji).
Rosyjską samogłoskę „o” wymawiamy jak [o] tylko w sylabie akcentowanej. W sylabie przed akcentem wymawiamy ją jak polskie krótkie [a], zaś w pozycji po akcencie ma ona brzmienie dźwięku krótkiego, pośredniego między [a] i [y].
Przykłady:
молоко [malako], хорошо [haraszo]
Litery: я, е, ё, ю
Litery: я, е, ё, ю mogą odpowiadać różnym głoskom zależnie od pozycji, w której występują:
-po spółgłosce odpowiadają samogłoskom a, e, o, u i jednocześnie oznaczają miękkość poprzedzającej spółgłoski, np. дядя, Вера, идёт.
-po samogłosce i na początku wyrazu odpowiadają połączeniom ja, je, jo, ju, np. яма, моет, Юра.
4. Podstawowe zwroty w języku rosyjskim
Kto to jest? Кто это? (w języku rosyjskim pytamy o ludzi i zwierzęta)
Co to jest? Что это? (pytamy o przedmioty)
To jest … . Это … .
Tak. Да.
Nie. Нет.
Poznajmy się! Давай, познакомимся! (zwrot do jednej osoby)
Давайте, познакомимся! (zwrot do osoby starszej lub kilku osób )
Poznaj(kogo?) Познакомься (с кем?)
Poznajcie się … Познакомьтесь …
Jak masz na imię? Как тебя зовут?
Mam na imię … . Меня зовут …
On (ona) ma na imię … . Его (её) зовут…
Jak masz na nazwisko? Jak się nazywasz? Как твоя фамилия?
Bardzo mi (nam) miło. (Мне, нам) очень приятно.
Kim jesteś? Ты кто?
Gdzie mieszkasz? Где ты живёшь?
Dzień dobry! Здравствуй(-те)!
Доброе утро!
Добрый день!
Dobry wieczór! Добрый вечер!
Cześć! Привет! (przy powitaniu z rówieśnikami)
Do widzenia! До свидания!
Do zobaczenia! До встречи!
Do zobaczenia wkrótce! До скорой встречи!
Cześć! Na razie! Пока! (przy pożegnaniu z rówieśnikami)
Dobranoc! Спокойной ночи!
Żegnaj(-cie)! Прощай(-те)!
Proszę. Пожалуйста. (pażałsta)
Daj mi, proszę … Дай мне, пожалуйста …
Powiedz mi, proszę … Скажи мне, пожалуйста, …
Co słychać? Как дела?
Przepraszam. Извини. Извините.
Прости. Простите.
Smacznego! Приятного аппетита!
Dziękuję. Спасибо.
Ile masz lat? Сколько тебе лет?
W którym roku się urodziłeś? В каком году ты родился?
Jaki dziś jest dzień? Какой сегодня день? Какое сегодня число?
Która godzina? Который час?
O której godzinie …? В котором часу…?
W jakiej szkole się uczysz? В какой школе ты учишься?
Co robisz? Что ты делаешь?
Co Cię interesuje? Что тебя интересует?
Jak się czujesz? Как ты себя чувствуешь?
Czy masz …? У тебя есть …?
Tak, mam … Да, у меня есть …
Nie, nie mam … У меня нет …
Rozumiesz po rosyjsku? Ты понимаешь по-русски?
Nie, nie rozumiem po rosyjsku. Нет , я не понимаю по-русски.
Tak, rozumiem po rosyjsku. Да, я понимаю по-русски.
5. Rodzina – семья
- mama мама
- ojciec отец
- tata папа
- rodzice родители
- córka дочь
- syn сын
- dzieci дети
- siostra сестра
- brat брат
- babcia бабушка
- dziadek дедушка
- prababcia прабабушка
- pradziadek прадедушка
- wnuk внук
- wnuczka внучка
- wujek дядя
- ciocia тётя
- kuzynka двоюродная сестра
- kuzyn двоюродный брат
- bratanica, siostrzenica племянница
- bratanek, siostrzeniec племянник
rodzina składa się z pięciu osób семья состоит из пяти человек
mam na imię… – меня зовут…
moja mama(siostra) ma na imię… – мою маму(сестру) зовут…
mój tata(brat) ma na imię… – моего папу(брата) зовут…
on(ona) jest z zawodu… – он(она) по профессии…
on(ona) pracuje jako… – он(она) работает(кем?)…
ona pracuje jako nauczycielka – она работает учительницей
on pracuje jako lekarz – он работает врачом
mam 17 lat – мне семнадцать лет
on ma 42 lata – ему сорок два года
ona ma 40 lat – ей сорок лет
tato jest starszy od mamy o dwa lata – папа старше мамы на два года
mama jest młodsza od taty o dwa lata – мама моложе папы на два года
Gdzie mieszkasz? Где ты живёшь?
Mieszkam w … Я живу в …
mieszkać – жить
czas teraźniejszy
l.poj.
- я живу
- ты живёшь
- он живёт
- она живёт
- оно живёт
l.mn.
- мы живём
- вы живёте
- они живут
Przejdź do cz.2 mini kursu.
VN:F [1.9.22_1171]
Rating: 7.2/10 (11 votes cast)
VN:F [1.9.22_1171]
Incoming search terms:
- przepraszam po rosyjsku
- dziekuje po rosyjsku
- SMACZNEGO PO ROSYJSKU
- mini kurs jeZyka rosyjskiego poziom podstawowy cz 1
- myć po rosyjsku
- wujek po rosyńsku
