Zwierzęta, ekologia

 

белка – wiewiórka

• вертеться как белка в колесе – być stale zajętym, krzątać się

вертеться – kręcić się

в колесе – w kole

 

бык – byk

• взять быка за рога – chwycić (wziąć) byka za rogi

znaczenie: przystąpić zdecydowanie do działania

 

волк – wilk

• волк в овечьей шкуре – wilk w owczej skórze

znaczenie: udający łagodnego, obłudnik

 

воробей  – wróbel

• стреляный воробей – odpowiednik polski : szczwany lis

•  стрелять из пушки по воробьям – strzelać z armaty do muchy

ворона – wrona

• белая ворона – biały kruk

2. człowiek o nietypowych poglądach, upodobaniach

гусь – gęś

• как с гуся вода – (spływa) jak woda po kaczce

znaczenie: nie robi na kimś żadnego wrażenia

 

заяц – zając

• ехать зайцем – jechać” na gapę”, bez biletu

• погнаться за двумя зайцами – odp. pol. : łapać dwie sroki za ogon

znaczenie: próbować robić jednocześnie dwie rzeczy

• убить двух зайцев – odp. pol.: upiec dwie pieczenie przy jednym ogniu

znaczenie: zrobić dwie rzeczy na raz

 

козёл – kozioł

• пустить козла в огород – odp. pol.: wpuścić wilka do owczarni

корова – krowa

• как корова языком слизала – odp. pol.: znikło jak kamfora

кот – kot

кошка – kotka

• кот наплакал – tyle, co kot napłakał

• купить кота в мешке – kupić kota w worku

znaczenie: kupić coś w ciemno

• жить как кошка с собакой – żyć jak pies z kotem

znaczenie: żyć w niezgodzie

крокодил – krokodyl

• лить крокодиловые слёзы – wylewać krokodyle łzy

znaczenie: udawać żal

 

кукушка – kukułka    

ястреб – jastrząb

• менять кукушку на ястреба – odp. pol.: zamienił stryjek siekierkę na kijek

znaczenie: zawieść się, przeliczyć się

 

курица – kura

куры – kury

• денег куры не клюют – odp. pol.: siedzieć na pieniądzach

znaczenie: o kimś bogatym

• курам на смех – odp. pol.: koń by się uśmiał

•  попасть как кур во щи – odp. pol.: wpaść jak śliwka w kompot

znaczenie: znaleźć się w niefortunnym położeniu

• писать как курица лапой – pisać jak kura pazurem

znaczenie: pisać brzydko, niewyraźnie

 

ласточка – jaskółka

• первая ласточка – pierwsza jaskółka

znaczenie: najwcześniejsza zapowiedź czegoś

 

медведь – niedźwiedź

• медведь на ухо наступил – odp. pol.: słoń na ucho nadepnął

znaczenie: o kimś pozbawionym słuchu

• медвежья услуга – niedźwiedzia przysługa

znaczenie: przysługa przynosząca szkodę

• делить шкуру неубитого медведя – dzielić skórę na niedźwiedziu

znaczenie: liczyć na coś przedwcześnie

 

мурашка (муравей) – mrówka

• мурашки бегают по спине – odp. pol.: ciarki przechodzą po plecach

 

муха – mucha

слон – słoń

• слышно как муха пролетит- słychać jak mucha przelatuje

znaczenie: zupełna cisza

• делать из мухи слона – odp. pol.: robić z igły widły

znaczenie: wyolbrzymiać coś

• мухи не обидит – muchy nie skrzywdzi

znaczenie: o kimś dobrodusznym, łagodnym

 

петух – kogut

• вставать с петухами – odp. pol.: wstawać z kurami

znaczenie: bardzo wcześnie

 

птица – ptak

• птичьего молока не хватает – brakuje tylko ptasiego mleka

рак – rak

• красный как рак – czerwony jak rak / burak

рыба – ryba 

• как рыба в воде – jak ryba w wodzie

Przy opracowaniu korzystałam z książki: „Obrazkowy słownik idiomów rosyjskich”, Mark Dubrowin, Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa, 1981.